پایان نامه ارتباط ابعاد شخصیتی هگزاکو با اشتیاق شغلی و جهت گیری هدف دبیران

اشتیاق شغلی به عنوان حالت ذهنی مثبت و خوشایند مرتبط با کار تعریف می شود که شامل سه بعد قدرت، تعهد و جذب می باشد. هدف از این پژوهش بررسی رابطه ابعاد شخصیت هگزاکو (HEXACO) با اشتیاق شغلی و جهت گیری هدف در بین دبیران می باشد. روش پژوهش حاضر توصیفی و از نوع همبستگی است. جامعه آماری پژوهش عبارت است از کلیه دبیران مقطع دبیرستان استان اردبیل که در سال تحصیلی 91-90 مشغول به تدریس هستند. نمونه شامل 280 نفر (142 نفر زن و 138 نفر مرد) می باشد که از طریق نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. ابزار پژوهش عبارت بودند از: پرسشنامه ابعاد شخصیت هگزاکو (60 آیتمی)، پرسشنامه اشتیاق شغلی (17 آیتمی) و پرسشنامه جهت-گیری هدف معلم (16 آیتمی). داده ها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون، رگرسیون چندگانه و تحلیل واریانس چند متغیره تحلیل شد. نتایج نشان داد که بین ابعاد صداقت-تواضع، برون گرایی، توافق پذیری، باوجدان بودن و گشودگی به تجربه و اشتیاق شغلی رابطه مثبت و معناداری دارد. بعد تهییج پذیری با اشتیاق شغلی رابطه معناداری نشان نداد. همچنین ابعاد صداقت-تواضع، برون گرایی و گشودگی به تجربه با جهت گیری هدف رابطه مثبت و معناداری داشتند ولی ابعاد تهییج پذیری، توافق پذیری و باوجدان بودن با جهت گیری هدف رابطه معناداری نشان نداد. نتایج رگرسیون نشان داد که اشتیاق شغلی و جهت گیری هدف از روی ابعاد شخصیت هگزاکو قابل پیش بینی است. به طوری که می توان گفت که به ترتیب سهم متغیرهای برون گرایی، گشودگی به تجربه و باوجدان بودن در پیش بینی اشتیاق شغلی و سهم متغیرهای صداقت-تواضع، برون گرایی به ترتیب در پیش بینی جهت گیری هدف معنادار است. رابطه مثبت و معناداری بین اشتیاق شغلی و جهت گیری هدف یافته شد. نتایج نشان داد که اشتیاق شغلی در میان زنان بیشتر از مردان است اما از نظر جهت گیری هدف تفاوتی میان دو جنس مشاهده نشد. بنابراین این پژوهش نشان داد که بین ابعاد شخصیتی هگزاکو با اشتیاق شغلی و جهت گیری هدف رابطه معناداری وجود دارد.

اصطلاحات کلیدی: اشتیاق شغلی، ابعاد شخصیت هگزاکو، جهت گیری هدف.

تناسب بین شغل و شخصیت معلمان و جهت گیری هدف آن ها در آموزش و پرورش یک اصل مهم است که نادیده گرفتن آن باعث بروز مشکلات زیادی خواهد شد. این تحقیق بر آن است علاوه بر بررسی همبستگی بین اشتیاق شغلی و شخصیت دبیران مدارس شهرستان اردبیل به بررسی رابطه شخصیت با جهت گیری هدف آن ها بپردازد. بنابراین محقق سعی دارد دریابد آیا در این مدارس بین شخصیت معلمان و اشتیاق شغلی و جهت گیری هدف آنها رابطه وجود دارد؟ می توان با ایجاد یک تناسب منطقی بین شغل و شخصیت معلمان، اشتیاق شغلی آن ها را تأمین کرد و آن ها را نسبت به امر تدریس هدفمندتر کرد و در نتیجه باعث افزایش بهره وری و تعهد سازمانی معلمان شد.

با توجه به اینکه در مورد اثرات شخصیت در اشتیاق شغلی و جهت گیری هدف در ایران تحقیقات کمی صورت گرفته و با عنایت به اهمیت مطالب فوق محقق بر آن است که تأثیر ابعاد شخصیتی را در افزایش اشتیاق شغلی در آموزش و پرورش شهرستان اردبیل و در بین دبیران متوسطه این شهر بررسی کند، سپس با توجه به یافته های قبلی و آنچه از این تحقیق کسب می شود الگوی موجود را معرفی نماید. بنابراین سؤال اصلی این تحقیق این است که آیا بین ابعاد شخصیت HEXACO و اشتیاق شغلی و جهت گیری هدف دبیران رابطه وجود دارد؟

تعاریف نظری و عملیاتی متغیرها

هگزاکو

پرسشنامه ای است که ساختار شخصیت نرمال را می سنجد. منظور از آن پرسشنامه ای است که توسط آشتون ولی (2001) معرفی شده است. این پرسشنامه دارای شش بعد صداقت - تواضع، تهییج پذیری، برون گرایی، توافق پذیری، باوجدان بودن و گشودگی به تجربه می باشد. دارای سه فرم 192، 100 و 60 سؤالی می باشد.

در این پژوهش منظور از سنجش شش عاملی شخصیت هگزاکو میزان نمره ای است که افراد مورد مطالعه از پرسشنامه شخصیتی هگزاکو فرم کوتاه (60 سؤالی) به دست می آورند

اشتیاق شغلی

اشتیاق شغلی به عنوان حالت ذهنی مثبت و خوشایند مرتبط با کار تعریف می شود که با قدرت (سطح بالایی از انرژی هنگام کار، اشتیاق به کار کردن و مقاومت در برابر سختی ها)، تعهد (احساس دلبستگی، الهام، غرور و چالش)، جذب (با خوش میلی در کار خود غرق بودن)، مشخص می شود، به طوری که فرد گذشت زمان را متوجه نمی شود و نمی تواند از کارش فارغ شود.

قدرت و تعهد به عنوان دو بعد اساسی اشتیاق شغلی در نظر گرفته می شود در حالی که جذب به یک جریان و حالتی از یک تجربه شباهت دارد و به نظر می رسد به عنوان پیامد اشتیاق شغلی عمل می کند.

منظور از اشتیاق شغلی نمراتی است که افراد مورد مطالعه در پرسشنامه اشتیاق شغلی اوترخت به دست می آورند.

جهت گیری هدف آموزش

باتلر معتقد است که جهت گیری هدف در معلمان مفهومی از انگیزه آنان است. او استدلال کرد که کلاس درس نه تنها عرصه ای برای دانش آموزان بلکه برای معلمان نیز می باشد. به طوریکه هدف آن ها موفقیت در آموزش است، وی چهار عامل را در آموزش مشخص کرد که عبارتند از:

1- توسعه و یادگیری صلاحیت حرفه ای(جهت گیری تسلط).

2- نشان دادن توانایی تدریس برتر(رویکردی گرایشی-توانایی).

3- جلوگیری از بروز توانایی نامرغوب (جهت گیری توانایی-اجتنابی).

4- با تلاش کمی در طول روز(اجتناب از کار).

منظور از جهت گیری هدف معلمان نمراتی است که افراد مورد مطالعه در پرسشنامه جهت گیری هدف معلمان به دست می آورند.